Frisia Zout B.V. wint hoogwaardig zout voor met name de chemische en voedingsindustrie. De winning van dit zout vanonder het vaste land van noordwest-Fryslân is per 1 januari 2022 stopgezet en verplaatst naar locaties onder de Waddenzee.
Bij Frisia Zout zijn 120 medewerkers werkzaam. De indirecte werkgelegenheid is nog eens 120 personen. Voor de Harlinger haven is Frisia met een aandeel van circa eenvijfde van de aan- en afvoer een belangrijke factor.
Gemeente Harlingen ziet de economische waarde van de zoutwinning, maar meent dat de identiteit van Harlingen boven alles wordt bepaald door de schitterend behouden oude binnenstad: 'De vele honderden monumentale panden zijn het goud van de stad.'
In de vergunningverlening aan Frisia kon de gemeentelijke politiek niet of nauwelijks een rol spelen. Via de Pilot Harlingen wil de gemeente alsnog bijdragen aan een veilig en verantwoord verloop van de zoutwinning.
Het maatschappelijk draagvlak voor gas- en zoutwinning neemt af. Daar wijst provincie Fryslân de rijksoverheid al jaren op, mede namens alle Friese gemeenten. Inwoners en bedrijven maken zich zorgen over veiligheid, leefbaarheid en waardebehoud van onroerend goed.
De provincie pleit onder meer voor grotere invloed van decentrale overheden op de vergunningverlening, het erkennen van de risico’s en een harde financiële tegemoetkoming voor de winningsgebieden.
Stichting Bescherming Historisch Harlingen vertegenwoordigt particuliere huiseigenaren, rentmeesters van kerken en plaatselijke, provinciale en landelijke erfgoedorganisaties. Doel van de nieuwe stichting is alle soorten schade te voorkomen - óók imagoschade aan Harlingen als monumentenstad.
De SBHH pleit voor een ‘nieuw veiligheidsdenken’. Daarbij worden de risico’s bij delfstofwinning centraal gesteld en worden nieuwe inzichten doorlopend vertaald in de ‘license to operate’ van zowel mijnbouwer als overheid.
Wetterskip Fryslân zorgt voor een goed waterpeil in sloten en meren, bewaakt de waterkwaliteit en zuivert het afvalwater. De verandering van het klimaat, stijging van de zeespiegel en grotere neerslag of juist droogte in de toekomst vragen om een innovatieve aanpak.
Met name vanwege de watergerelateerde aspecten ten aanzien van dijkbeheer en waterpeilbeheersing wil het waterschap graag inbreng leveren aan de Pilot Harlingen.